ابزار های مالی
لزوم توجه به همه ابزارهای مالی برای سرمایه‌گذاری در بورس
بورس ایران در مقابل بورس‌های دنیا نوپا به حساب می‌آید اما در طول همین مدت اندک فعالیت، از نظر تنوع ابزارها و نهادهای مالی و نیز از لحاظ حجم و گردش معاملات، رشد و توسعه قابل ملاحظه‌ای داشته است.
سیاوش وکیلی (مدیر روابط عمومی سازمان بورس و اوراق بهادار) در یادداشتی ضمن بیان مطلب بالا، اظهار کرد: اگرچه ۵۴ سال از زمان تصویب قانون بورس اوراق بهادار در کشورمان می گذرد، اما باید به این نکته توجه داشت که بخش زیادی از توسعه بازار سرمایه با تصویب قانون بازار اوراق بهادار در سال ۱۳۸۴ و ابلاغ سیاست های کلی اصل ۴۴ در این سال‌ها، همراه بوده است.
به گزارش کانون کارگزاران و به نقل از ایرنا، بورس ایران در مقابل بورس‌های دنیا نوپا به حساب می‌آید اما در طول ابزار های مالی ابزار های مالی همین مدت اندک فعالیت، از نظر تنوع ابزارها و نهادهای مالی و نیز از لحاظ حجم و گردش معاملات، رشد و توسعه قابل ملاحظه ای داشته است، بنابراین توصیه می شود سرمایه گذاران در سرمایه‌گذاری فقط به معاملات خرید و فروش سهام بسنده نکنند و از همه قابلیت های معاملاتی این بازارها بهره ببرند.
در بخش ابزار های مالی زیادی از تاریخ ۵۰ ساله بازار سرمایه، تنها ابزار معاملاتی بازار، معاملات سهام و حقدم ابزار های مالی تقدم شرکت ها – آن هم در قالب محدود – بوده که سیاست سرمایه گذاران تنها می توانست buy-and-hold-and sell تعریف شود اما اکنون ابزارهای مالی رشد قابل توجهی پیدا کرده است.
اکنون در مجموع دو بورس اوراق بهادار و دو بورس کالایی کشور حدود ۴۰ ابزار و قرارداد وجود دارد که به سرمایه گذاران توصیه می شود از همه قابلیت‌های این ابزارها استفاده کنند، چرا که سهامداران می‌توانند از بابت رشد و هم از افت قیمت ها به سود آوری برسند یا خود را در برابر نوسانات قیمت ها بیمه کنند. ابزارهای معاملاتی دو بورس اوراق بهادار تهران و فرابورس ایران شامل سهام، حق تقدم سهام، آتی و آتی سبد سهام، اختیار معامله سهام و فروش تعهدی است که بسیاری از آن ها همانند دنیا قابلیت معامله ابزار های مالی در بازارهای دو طرفه یا two-sided-market را به سرمایه‌گذاران می‌دهد.
بازارهای اوراق بهادار برای سرمایه گذارانی که محافظه کارتر هستند و تمایل به نرخ های سود بدون ریسک یا کم ریسک را دارند انواع ابزارهای درآمد ثابت یا fixe income شامل اوراق مرابحه و مرابحه عام، اسناد و اوراق خزانه، اوراق مشارکت، خرید دین، رهنی، وکالت و وکالت عام، اجاره، ساخت، منفعت، استصناع و گواهی سپرده را در جعبه ابزار مالی خود دارد، این ابزارها از حیث تنوع نسبت به سایر بازارهای مالی کشورهای اسلامی کم نظیر هستند.
در بورس‌های دنیا برای سرمایه‌گذارانی که فرصت زیادی برای آشنایی با بازار سرمایه را ندارند و به نوعی یا وقت، تجربه و دانش کافی را ندارند، شیوه سرمایه‌گذاری غیر مستقیم یا Indirect investment پیشنهاد می‌شود که در ایران نیز این موضوع در قابل قراردادهای شرکت‌های سبدگردانی یا صندوق های سرمایه‌گذاری مشترک دنبال می‌شود، سرمایه‌گذاران می‌توانند در انواع صندوق‌های سرمایه‌گذاری نظیر صندوق در سهام، درآمد ثابت، مختلط، املاک و مستغلات، کالایی، پروژه، جسورانه، خصوصی و اختصاصی سرمایه‌گذاری غیرمستقیم داشته باشند.
در بورس‌های کالایی که مخاطبین تخصصی تر را دنبال می‌کند نیز قراردادهای نقد، نسیه، سلف و کشف پرمیوم و ابزارهای گواهی سپرده کالایی، سلف استاندارد، اوراق حق امتیاز و اوراق ظرفیت نیز موجب شده این بورس ها دیگر بازارهایی مبتنی بر تحویل یا market-based delivery نباشند و به عنوان بزرگترین مرجع برای قیمت گذاری و معامله بسیاری از فلزات اساسی و محصولات پتروشیمی و فرآورده های نفتی تعریف شوند.
مخاطبین بسیار تخصصی نیز می‌توانند از معاملات همزمان در بازارهای نقد، آتی، اختیار معامله بر روی کالاها استفاده کنند که در این خصوص سالهاست استراتژی های معاملاتی زیادی توسط تحلیلگران مالی در دنیا نوشته ابزار های مالی شده است.
به نظر می‌رسد اکنون که ۵۰ سال از فعالیت بازار سرمایه کشورمان می‌گذرد، فرصت مناسبی باشد تا هم سازمان بورس و همه ارکان زیرمجموعه اعم از بورس‌ها، مدیریت فناوری بورس، شرکت‌های کارگزاری، شرکت‌های ارائه دهنده خدمات نرم‌افزاری همانند OMS و شرکت های پردازش اطلاعات مالی به توسعه ابزارهای مالی به شکل جدی و متمایز نگاه کنند و همچنین سرمایه‌گذاران همه قابلیت‌های این ابزارها را بدانند و از آن استفاده کنند.
