بیت کوین در ایران

آیا بیت کوین قانونی است؟ و آیا استخراج بیت کوین در ایران قانونی است؟ علاوه بر خریدوفروش و معامله با بیت کوین یکی دیگر از جنبه‌های استفاده از این ارز استخراج آن است. این مسئله نیز در ایران جرم نیست و به‌صورت قانونی انجام می‌شود، البته برای راه‌اندازی دستگاه‌ها و استخراج بیت کوین حتماً باید از مراجع مربوطه مانند وزارت صنعت، معدن و تجارت مجوزهای لازم را دریافت کنید. استخراج بیت کوین به دستگاه‌های خاصی نیاز دارد.

گزارشی تازه: استخراج سالانه حدود یک میلیارد دلار بیت کوین در ایران، ابزاری برای کاهش تأثیر تحریم‌ها

یک پژوهش جدید می‌گوید که حدود ۴.۵ درصد کل استخراج «بیت کوین» جهان در ایران انجام می‌شود و این، به ایران اجازه می‌دهد صدها میلیون دلار «رمزارز» یا ارز مجازی به دست آورد و از آن برای واردات کالا و کم کردن اثر تحریم‌ها استفاده کند.

به گزارش خبرگزاری رویترز در روز جمعه ۳۱ اردیبهشت، طبق آمار یک شرکت تجزیه و تحلیل بلاکچین به نام «الیپتیک»، در سطح فعلی استخراج بیت کوین در ایران، این کشور سالانه نزدیک به یک میلیارد دلار بیت کوین تولید می‌کند.

رویترز می نویسد که آمریکا تقریبا اقتصاد ایران را به طور کل تحریم کرده است. این تحریم شامل ممنوعیت واردات نفت این کشور و همچنین صنایع بانکی و کشتیرانی ایران می شود.

هرچند تعیین آمار دقیق میزان بیت کوین تولید شده در ایران «بسیار چالشی» است، اما برآوردهای الیپتیک بر اساس داده هایی است که «مرکزامور مالی جایگزین کمبریج» تا آوریل ۲۰۲۰ از استخراج کنندگان بیت کوین تهیه کرده است. این آمار همچنین مبتنی بر اطلاعیه هایی است که شرکت دولتی برق ایران تا ماه ژانویه از میزان برق مصرفی کسانی که بیت کوین استخراج می کنند، داده بود.

بیت کوین و دیگر رمزارزها از طریق فرایندی که به «استخراج» یا «ماینینگ» شهرت دارد، تولید می شود. در فرایند ماینینگ، کامپیوترهای قدرتمند با یکدیگر برای حل مشکلات پیچیده ریاضی مرتبط با فناوری بلاکچین رقابت می کنند. این پروسه معمولا برق زیادی مصرف می کند و ایران کشوری است که از نظر سوخت فسیلی، غنی به شمار می رود و قیمت برق مصرفی در ایران نسبت به بسیاری از کشورها، پایین‌تر است.

بانک مرکزی ایران تجارت با بیت کوین و دیگر رمزارزهای تولید شده در خارج را ممنوع کرده است، هرچند بر اساس گزارش رسانه های داخلی، این ارزهای مجازی به طور گسترده در بازار سیاه موجود است.

آمار روزانه خرید و فروش بیت‌کوین در ایران

امسال حدود ۱۲ میلیون ایرانی وارد بازار رمزارزها شده‌اند که معاملات روزانه آن‌ها ۵ تا ۱۰ هزار میلیارد تومان است.

به گزارش خبرنگار حوزه بورس، بانک و بیمه خبرگزاری آنا، رمزارزها همانند ریال و دلار پول‌هایی هستند که با سازوکار مختلفی ایجاد و توزیع می‌شود اولین بار در سال ۲۰۱۳ افرادی در ایران وارد دنیای ارزهای دیجیتال شدند و اقدام به خرید بیت‌کوین کردند. در آن زمان کاربران با استفاده از تعدادی صرافی خارجی رمزارزها را خریدوفروش می‌کردند، برخی از کاربران نیز به‌صورت فردبه‌فرد این معاملات را انجام می‌دادند. بعد از گذشت مدتی، با افزایش قیمت ارزدیجیتال به‌خصوص بیت‌کوین، ایرانی‌های بیشتری وارد این حوزه شدند و برخی از آن‌ها نیز منابع فارسی برای آموزش بیت‌کوین و دیگر رمزارزها راه‌اندازی کردند که این موضوع، باعث سهولت در یادگیری مردم و درنتیجه ورود تعداد بیشتری از آن‌ها شد.

در سال ۲۰۱۷ (۱۳۹۶) برای اولین بار قیمت بیت‌کوین به حدود ۲۰ هزار دلار رسید. در این دوره، خیل عظیمی از مردم ایران و جهان وارد بازارهای ارز دیجیتال شدند لازم به ذکر است در بین آنان کسانی بودند که دانش کافی در این زمینه را بیت کوین در ایران بیت کوین در ایران نداشتند اما به دلایل مختلفی مانند حفظ ارزش پول، ترغیب به سرمایه‌گذاری در بیت‌کوین و کریپتوکارنسی‌ها شدند؛ همین موضوع، باعث افزایش حجم خریدوفروش بیت‌کوین در ایران و سایر کشورها شد. بنا به گزارش رسانه فینتک در سال ۹۶ تا قبل از سال ۲۰۱۷ میزان خریدوفروش بیت‌کوین در ایران، ماهانه حدود ۴۰ میلیون تومان بود؛ اما در سال ۲۰۱۷ هفته‌ای حدود ۶۵۰ میلیون تومان بیت‌کوین معامله می‌شد. امسال (۱۴۰۰) نیز حدود ۱۲ میلیون ایرانی وارد بازار رمزارزها شده‌اند که ۷۷ درصد آن‌ها باهدف حفظ ارزش پول پا به بازار ارزهای دیجیتال گذاشته‌اند که معاملات روزانه آن‌ها ۵ تا ۱۰ هزار میلیارد تومان است.

بر اساس گزارش کمیسیون اقتصاد مجلس شورای اسلامی ارزش کل بازار رمزارز دنیا ۱.۵ تریلیون و ۳۵۰ میلیارد دلار با گردش روزانه ۵۳۱۵۰ میلیارد دلار تخمین زده می‌شود که بیت کوین به‌تنهایی ۵۷ درصد این بازار را به خود اختصاص داده است. در بیت کوین در ایران داخل کشور روزانه ۷۰۰ بیت کوین به‌صورت غیررسمی خریدوفروش می‌شود. میزان استخراج سالیانه رمزارزها در دنیا ۱۵ میلیون میلیارد دلار و در ایران ۱.۱ میلیون میلیارد دلار (در شرایط غیررسمی فعلی) برآورد می‌شود. لازم به ذکر است در حال حاضر از ۳۲۴ هزار بیت کوین استخراجی سالانه دنیا ۱۹۵۰۰ بیت کوین به‌صورت غیررسمی در ایران استخراج می‌شود.

بیشتر بخوانید:

وضعیت ارزهای دیجیتال در ایران

ارزهای دیجیتال در ایران به‌صورت رسمی هنوز قانونی نیست اما استفاده از بیت‌کوین جرم نیست. دو کمیسیون «بازار پول و سرمایه» و «اقتصاد نوآوری و تحول دیجیتال» اتاق بازرگانی تهران طی نشستی مشترک در چند ماه اخیر برای بررسی و بهبود وضعیت ارزهای دیجیتال در کشور پرداختند.

فعالان بخش خصوصی اغلب بر این عقیده هستند که دولت باید از رفتارها و سیاست‌های سلبی دست بکشد و با وجود گرایش گسترده مردم به سرمایه‌گذاری در این بازار، واقعیت ارزهای دیجیتال را بپذیرد.

فریال مستوفی، رئیس کمیسیون بازار پول و سرمایه اتاق تهران با اشاره به اقبال مردم به موضوع رمز ارزها می‌گوید: «عدم ثبات اقتصادی و وجود انتظارات تورمی سبب شده که مردم اغلب بدون دانش کافی و در نظر گرفتن مبانی سرمایه‌گذاری، رفت‌وآمد عجولانه‌ای به بازارهای مختلف داشته باشند و لازم است که مسئولان تدبیری اساسی برای مدیریت این رفتارهای هیجانی بیندیشند».

رئیس کمیسیون بازار پول و سرمایه اتاق تهران «با اشاره به ریسک سرمایه‌گذاری در بازار ارزهای دیجیتال بدون دانش کافی و مشکلاتی که برای برخی صرافان ارزهای دیجیتال طی ماه‌های اخیر رخ‌داده است، سه پیشنهاد را برای مدیریت بهینه این بازار مطرح کرد».

نخستین پیشنهاد وی این است که «بانک مرکزی، صرافی‌های مجاز را برای معامله این ارزها معرفی کند. همچنین با معرفی ETF ها از سوی دولت، مردم به سرمایه‌گذاری از طریق این صندوق‌ها در بازار ارزهای دیجیتال ترغیب شوند و آموزش در این حوزه توسعه یابد که اتاق بیت کوین در ایران تهران می‌تواند اقدام به برگزاری دوره‌های آموزشی در این زمینه کند».